یک روز در بلخ
دیروز در محفلی دعوت گردیده و اشتراک نمودم که
به مناسبت بزرگداشت از مجاهدت و مقاومتگری وکارکرد استاد عطا محمد نور در بیش از
سه دهه و به بهانهء پنجاه سالگی ایشان از طرف خبرگزاری جمهور برگزار گردیده بود.
این محفل که
دریکی از سالون های محافل شهر مزار
شریف تدویر یافته بود و درآن شاید بیش از دوهزار نفر اشتراک داشتند، از نظم خاصی
برخوردار بود. یگانه نقیصه این بود که سخن رانان
همه آدمهای رسمی و سرکاری بودند و کمتر به نقد کارنامهء استاد عطا محمد نور
پرداختند.
این رسم خوبی هست. باید از بزرگان و ناموران وطن
در هر عرصه یی که هستند در زندگی شان تجلیل کرد به شرط آنکه به ارزیابی و نقد صادقانهء کارکرد شخصیت ها پرداخته شود ونه صرف
برتمجید و توصیف از شخصیتها، تا هم نسل کنونی از آن بیاموزد وهم تجربه یی باشد
برای نسلهای بعدی وطن.
*********
و اما برای
رسیدن به "مقام رهبری هر جماعت انسانی در پهلوی دانش و فهم سیاسی-
اجتماعی و سایر خصوصیات مثبت انسانی دو
خصلت اساسی زیرین ضرور است:
1- تقوی و پاکیزگی
2- اعتقاد و فداکاری
- پاکیزگی و تقوا
از سلیقه یک رهبر تا طرز زندگی روزمرهء او، سادگی و بی پیرایه زیستی اش تا مسایل اخلاقی،
ناموس داری، وفا به عهد، جوانمردی، توجه به همراهان و زیردستان، دوری جستن از فساد
و زراندوزی و سایر مسایل ديگر ازينگونه را در بر میگیرد.
- اعتقاد و فداکاری بدین معناست که کسی که داعیهء رهبری را
در سر می پروراند باید اولآ به حقانیت راهی که انتخاب کرده است ایمان داشته باشد و
بعدش نیز شجاعت و فداکاری برای تحقق آن آرمانها
را نیز داشته باشد". رهبران خوب انانی اند که به آنچه میگویند عمل
کنند و برای تحقق ارمانهای خود در صف اول و در پیشاپیش رهروان خود قرار گیرند.
********
آقای نور صحبت مفصل و پایانی خود راکه به
تاریخچهء زندگی شان در زمان جهاد، در زمان مقاومت و بعدا کارکرد شان در مدت سیزده
سال منحیث والی بلخ متمرکز بود، با جملاتی ازین گونه خاتمه دادند.
- تا زمانیکه زنخ ام با تکهء سفید بسته نشده
(یعنی تا آخرین لحظهء حیات) از داعیهء عدالت خواهانه و برحق خود دفاع خواهم کرد.
- تا زمانیکه
قدرت به مردم انتقال نشده و حکومت از طریق رای آزاد مردم ( انهم بر
مبنای یک نفر یک رآی) ساخته نشده به
مبارزهء خود دوام خواهم داد.
شاید کمتر کسی پیدا شود ( غیر از آنانیکه معیارهای شان مسایل تنظیمی یا قومی و یا
ایدئولوژیک است) که نقش سازندهء آقای نور بخصوص در زمان مقاومت ضد طالبان و
القاعده و در تامین امنیت و بازسازی ولایت بلخ انکار کرده بتواند. این مسئله نیز
قابل گفتن است که آقای نور بیش از هرشخصیت
دیگری در حکومت کنونی افغانستان به مسایل فرهنگی توجه داشته و در انتخاب
کادرهای دولتی ولایت بلخ کمتر برخورد سمتی، قومی ، تنظیمی و ایدئولوژیک داشته اند.
ولی استاد عطا محمد نور باید مسایل ذیل را نیزبخاطر
داشته باشند:
1 ـ او و همفکرانشان
به برنامه و راهبرد همه جانبه برای مبارزۀ عدالت خواهانه نیاز دارند . تنها آرمان و
داعیه کفایت نمی کند . باورمندان به آرمان و داعیه بایدبه تنظیم راهبرد بپردازند.
2- سیاست کار جمعی است نه فردی. فرد محوری و خود
محور بینی در سیاستهای مدرن و امروزین جای ندارد. در کار سیاسی نه به یک ، نه به
دو و نه به ده بلکه به صدها و هزاران و حتی ملیونها انسان متعهد ضرورت است و بعدش هم برای پیروزی در هر امر سیاسی اولا به اعتماد جمعی ضرورت است و بعدش هم برای اتخاذ هر تصمیم بزرگ سیاسی به تدبیر و دلیری و
به قول دانتون به "دلیری، دلیری و دلیری بیشتر" ضرورت است. آنانیکه
نمیتوانند در مقاطع حساس تاریخی مدبرانه و
دلیرانه تصمیم گیرند، رهبران سیاسی خوبی نیستند.
3- عمر سیاستهای ایدئولوژیک و تنظیمی همزمان با
پایان جنگ سرد پایان یافته است. مردم و بخصوص متخصصین و روشنفکران کشور را نباید
بر مبنای موضع گیریهای دوسه دهه قبل تقسیم و تفکیک کرد. جهان تغییر کرده است و
بالطبع ادمها نیز.
4- نظم کنونی جهانی بسیار متفاوت تراز نظم جهانی
در زمان جنگ سرد و حتی متفاوت با دهه اول قرن حاظر است، لذا باید به این اصل تن در
داد که" در سیاست دوست یا دشمن دایمی
وجود ندارد".
5- پایان هرجنگی صلح است ، لذا اصول سیاسی را
باید بر مبنای صلح گذاشت.
6- بقول
کارل وان کلوتس ستراتیژیست بزرگ قرن هژدهء المان "بهترین دفاع تعرض است
" و لازمهء پیروزی درهرجنگی شناخت
دقیق از نیروهایی خود و نیروی دشمن است و هرگز نباید دشمن را کم بها داد.
7ـ باید نقد را ترویج
داد . ما برای سلامتی درعملکرد امروز و حال خود به نقد بی رحم دیروز و هر لحظۀ کار
و زندگی خویش نیاز داریم.
**********
تا آنجا که دیده میشود
اکثر این خصوصیات در شخصیت استاد محمد نور موجود اند. من در یکی دو دیدار و صحبت ایکه با ایشان داشتم و با هم
صحبتهای رُک و راست داشتیم، آقای نور را مدیر، مدبر و مصمم یافتم. من با آنکه هیچ
نوع پیشینهء سیاسی و تشکیلاتی و شناخت قبلی با ایشان نداشتم ولی برخورد شان بگونه
یی بود که من خود را هرگز بیگانه احساس نکردم، بلکه مانند آن بود که ما تمام عمر
همدیگر را میشناسیم. این خصلت عیارمنشانه و جوانمردانه است که آنرا در کمتر از رهبران
سیاسی کنونی افغانستان میتوان یافت.
ع.م.اسکندری
شهر کابل
17 جدی 1393
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر